การดูแลกองปุ๋ย

วัดอุณหภูมิกองปุ๋ย

วัดอุณหภูมิบรรยากาศรอบๆ และอุณหภูมิภายในกอง โดยวัดที่ระดับ 1/3 ของความสูงกอง วัดอุณหภูมิกองละ 3 จุด ทุกวันๆ ละ 1 ครั้ง ด้วยเทอร์โมมิเตอร์แบบก้านยาว (สาเหตุที่ต้องระบุเวลาในการวัดอุณหภูมิที่แน่นอน เนื่องจากอุณหภูมิบรรยากาศภายนอกมีผลต่อระดับอุณหภูมิภายในกองปุ๋ยหมัก) โดยปักเทอร์โมมิเตอร์ตามจุดที่กำหนดนานประมาณ 2 นาที หรือจนกว่าค่าที่วัดได้จะคงที่ จึงอ่านค่าและจดบันทึก (อุณหภูมิภายในกองจะมีความสัมพันธ์กับกิจกรรมของจุลินทรีย์ในกระบวนการหมัก) 

ปรับความชื้นกองปุ๋ย

การให้น้ำแก่กองปุ๋ยหมักควรให้มีความชื้นพอเหมาะอยู่เสมอ คือไม่ให้แห้งหรือแฉะเกินไป ความชื้นที่สูงเกินไป อาจเกิดกระบวนการหมักแบบไม่ใช้ออกซิเจน ก่อให้เกิดแก๊สที่มีกลิ่นเหม็น ก่อนการปรับความชื้นทุกครั้งควรตรวจความชื้นภายในกองปุ๋ยหมัก ซึ่งมีวิธีการตรวจความชื้นอย่างง่ายๆ คือ เอามือสอดเข้าไปในกองปุ๋ยหมักให้ลึกๆ แล้วหยิบเอาชิ้นส่วนวัสดุหมักภายในกองปุ๋ยหมักมาปั้นเป็นก้อน ถ้าปรากฏว่าก้อนวัสดุหมักเกาะตัวไม่แตกออก แสดงว่าความชื้นอยู่ในช่วงพอเหมาะไม่ต้องให้น้ำ แต่ถ้าก้อนวัสดุหมักไม่เกาะตัวแสดงว่ากองปุ๋ยหมักแห้งเกินไปต้องให้น้ำในระยะนี้ การรดน้ำกองปุ๋ยจะใช้ปั๊มสูบน้ำจากถังเก็บน้ำ ฉีดพ่นให้ทั่วถึงทั้งกอง หลังจากวัดอุณหภูมิกองปุ๋ยและความชื้นกองปุ๋ยเรียบร้อยแล้ว 

พลิกกลับกองปุ๋ย

ทำการพลิกกลับกองปุ๋ยด้วยเครื่องพลิกกลับกองปุ๋ย (Windrow Turner) เพื่อผสมวัสดุหมักให้เป็นเนื้อเดียวกันพร้อมทั้งตีวัสดุหมักให้สัมผัสอากาศอย่างทั่วถึงทั้งกอง กองปุ๋ยจะถูกตั้งกองใหม่ โดยมีความสูงกองลดลงตามระยะเวลาในการหมัก โดยการพลิกกลับกองครั้งแรกดำเนินการหลังจากตั้งกองไปได้ 3 วัน จากนั้นทำการพลิกกลับกองปุ๋ยอย่างสม่ำเสมอ หรือทุกสัปดาห์ โดยพิจารณาร่วมกับระดับความชื้นและอุณหภูมิภายในกองปุ๋ย 

การคลุมกองปุ๋ย

ถ้าเป็นการทำปุ๋ยหมักภายนอกอาคารในพื้นที่ที่มีตกชุก ควรใช้ผ้าคลุมกองปุ๋ย (Compost Covers) เพื่อควบคุมระดับความชื้นภายในกองปุ๋ยให้เหมาะสม และปกป้องอิทธิพลจากภายนอก เช่น สิ่งเจือปนต่างๆ ลม เมล็ดวัชพืช นกและสัตว์คุ้ยเขี่ย นอกจากนั้นไอน้ำที่เกิดจากกระบวนการย่อยสลายแบบใช้อากาศจะเกาะผิวผ้า ช่วยจับแก๊สที่มีกลิ่นเหม็นไว้ ไม่ก่อให้เกิดกลิ่นเหม็นจนส่งผลกระทบต่อชุมชนที่อยู่ใกล้เคียง การคลุมกองปุ๋ยควรทำตั้งแต่เริ่มต้นการหมัก แต่ในระหว่างพลิกกลับกองปุ๋ยใช้เครื่องเก็บผ้าคลุมกองปุ๋ย (Compost Cover Rollers) ที่ติดตั้งกับแขนรถตักล้อยาง เก็บผ้าคลุมก่อน เพื่อความสะดวกในการทำงานและป้องกันการฉีกขาดของผ้าคลุม

ตรวจสอบความสมบูรณ์ของการหมัก

กำหนดระยะเวลาในการหมักปุ๋ยประมาณ 45-60 วัน ควบคู่กับอุณหภูมิภายในกองปุ๋ยมีค่าใกล้เคียงกับอุณหภูมิบรรยากาศรอบๆ กอง หรืออุณหภูมิภายในกองปุ๋ยค่อนข้างคงที่ อย่างไรก็ตามวัตถุดิบบางชนิดย่อยสลายได้ยาก การนำปุ๋ยหมักไปใช้ไม่ได้ใช้ทั้งกอง แต่นำมาร่อนแยกผ่านตะแกรง เพื่อนำปุ๋ยหมักขนาดเล็กที่หมักเสร็จสมบูรณ์แล้วไปใช้ประโยชน์ ดังนั้นอุณหภูมิภายในกองปุ๋ยอาจมีค่าสูงกว่าข้างต้นได้เล็กน้อย